سنگ آهن چیست ؟ سنگ آهن (به انگلیسی: Iron ore ) کانسنگی است که ۵ درصد از پوسته زمین را تشکیل داده که ماده اصلی در تولید اهن و فولاد است به طوریکه 98 درصد از سنگ آهن استخراج شده در جهان برای تولید فولاد استفاده می شود

کاربردهای سنگ آهن
- مهمترین کاربرد سنگ آهن (98%) در ساخت فولاد است( آهن اسفنجی، کنسانتره، شمش، میلگرد، ورق فولادی، فولاد ضدزنگ و … )
- 2% باقیمانده در کاربردهای مختلف دیگر مانند پودر آهن برای انواع خاصی از فولاد، قطعات خودرو و کاتالیزورها استفاده می شود.
- آهن رادیواکتیو برای داروسازی استفاده می شود.
- اکسید آهن آبی ( پیگمنت ) در رنگ سازی ، جوهر، لوازم آرایشی و پلاستیک کاربرد دارد.
تماس با کارشناس فروش
موارد مهم در زمان خرید سنگ آهن
میزان عیار و خلوص :در آنالیز سنگ اهن مهمترین عامل Fe Total است که در آنالیز شیمیایی مشخص می گردد.
میزان رسوبات: رسوبات موجود در سنگ آهن ممکن است سبب کاهش کیفیت فولاد و بهبود ناپذیر آن شود.
سایر عناصر موجود در سنگ آهن: سایر عناصر موجود مانند سولفور، سیلیس، فسفر و …
قیمت: قیمت سنگ آهن باید با توجه به بازار و شرایط موجود، سنگ آهن با بهترین قیمت و کیفیت خریداری شود.
قیمت گذاری سنگ اهن در ایران
- قیمت جهانی سنگ آهن متناسب با عرضه و تقاضای آن مشخص می گردد. در این بین عوامل زیادی مانند قیمت فولاد، شاخص تولید ناخالص داخلی، قیمت نفت خام، آلومینیوم،طلا، نرخ بهره، نرخ تورم، ارزش دلار، ارزش سهام و میزان تولید آهن و فولاد در قیمت جهانی سنگ آهن مؤثر هستند.
- موسسه اعتبار سنجی و تحلیل بازار فیچ چشم انداز قیمت سنگ آهن در سال ۲۰۲۳ را از ۱۱۰ دلار به ۱۲۵ دلار در هر تن افزایش داد، زیرا خوشبینی زیادی بر افزایش قیمت سنگ آهن وجود دارد، در مقابل روند قیمت سنگ آهن صادراتی ایران در بازارهای جهانی در طول ماههای گذشته نزولی بود.
انواع سنگ آهن
سنگ آهن به صورت طبیعی در بسیاری از مناطق جهان یافت میشود و انواع مختلفی دارد. برخی از انواع آن عبارتند از:
هماتیت: فرمول شیمیایی Fe2O3 ( حدود 70 درصد Fe و 30 درصد اکسیژن ) این نوع سنگ آهن در سطح زمین یافت میشود و دارای محتوای آهن بالایی است. این سنگ آهن به دلیل محتوای بالای آهن و نازک بودن لایههای آن، برای استخراج به صورت روباز و زیرزمینی استفاده میشود.
مگنتیت: فرمول شیمییایی ( Fe3O4 حاوی 72 درصد Fe ) این نوع سنگ آهن دارای آهن و مگنتیت است و در سطح زمین و همچنین در عمق زمین یافت میشود. این نوع سنگ برای تولید فولاد و همچنین برای تولید مواد آلیاژی مورد استفاده قرار میگیرد.
لیمونیت: این نوع سنگ آهن در لایههای عمیق زمین یافت میشود و دارای محتوای آهن پایینتری نسبت به سایر انواع سنگ آهن است. به دلیل این محتوای کمتر، برای تولید فولاد استفاده میشود.
سیدریت: این نوع اصلیترین منبع آهن در بریتانیا بوده و در حال حاضر در بسیاری از مناطق دیگر جهان نیز یافت میشود. این سنگ آهن دارای محتوای آهن بالایی است و برای تولید فولاد و آهن چدنی استفاده میشود.
تیتانیوم: این نوع سنگ دارای مقادیر قابل توجهی تیتانیوم است و برای تولید فولاد خاص و تولید آلیاژهای تیتانیومی مورد استفاده قرار میگیرد.
فسفات: این نوع سنگ دارای محتوای بالایی فسفر است و برای تولید فولاد و آلیاژهای فسفری مورد استفاده قرار میگیرد.
خرید هماتیت
سنگ هماتیت یک نوع سنگ رسوبی است که شامل اکسید آهن (Fe2O3) میباشد. نام هماتیت از واژه یونانی “haema” که به معنی خون است، گرفته شده است، به دلیل رنگ قرمز مایل به خون که بعضی نمونههای هماتیت دارند.
سنگ هماتیت رنگهای مختلفی مانند قرمز، قهوهای، خاکستری و سیاه دارد. این سنگ در بسیاری از مناطق جهان یافت میشود و به عنوان منبع مهمی از آهن استفاده میشود.

آنالیز سنگ آهن هماتیت
فرمول | Fe2O3 |
Fe total | 65% |
FeO | 0% |
رنگ | قرمز، قهوای ، خاکستری |
وزن مخصوص | حدوداً ۵.۰ تا ۵.۳ |
خرید مگنتیت
مگنتیت یکی از انواع سنگ آهن که در سنگ های آذرین و دگرگونی به صورت دانههای ریز یافت می شود و شامل اکسید آهن است. این سنگ به صورت طبیعی دارای خواص مغناطیسی قوی است و به همین دلیل به نام “مگنتیت” معروف است. مگنتیت مغناطیسی ترین ماده معدنی طبیعی روی زمین است.
مگنتیت دارای شبکه کریستالی مکعبی و به صورت اسپینل معکوس با آهن دو و سه ظرفیتی است.

آنالیز سنگ آهن مگنتیت
فرمول | Fe۳O۴ |
آهن Fe | ۷۲% |
اکسیژن O | ۲۷% |
رنگ | خاکستری تیره تا سیاه |
وزن مخصوص | بین ۵.۱۶ تا ۵.۱۸ |
تماس با کارشناس فروش
تولید مگنتیت
یونانیها در حدود ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح از یک ماده به نام مگنت استفاده میکردند. آهنربا شامل سولفور آهن، اکسیدهای آهن و کربنات آهن است و این انواع مختلف آهنی در پوسته زمین وجود دارند.
هماتیت و مگنتیت از جمله مهمترین و باارزشترین اکسیدهای آهن هستند که در طبیعت به صورت سنگ آهن و در فرم اکسیدی یافت میشوند. این سنگ دارای خاصیت فرومغناطیسی است که بخشی از خواص بسیار قوی مغناطیسی را تشکیل میدهد
لیست معادن سنگ آهن در ایران
- معدن چادرملو، استان یزد
- معدن زرگان، استان یزد
- معدن گل گهر، استان کرمان
- معدن لشت نشا ، استان گلستان
- معدن مارون، استان سیستان و بلوچستان
- معدن گوهران، استان هرمزگان
- معدن چوب دانه، استان آذربایجان شرقی
- معدن بنت الغازی، استان هرمزگان
- معدن پلدشت، استان کردستان
- معدن چقاکل، استان فارس
- معدن تنگ زاغ
- معدن آک کهور
- معدن باباعلی
- معدن چاه گز
- معدن گلالی
- معدن میشدوان
- معدن شهرک بیجار
- معدن شمس آباد
- معدن هماتیتی رضوان
- معدن جلال آباد
منابع مگنتیت در جهان
مگنتیت یکی از مهمترین منابع سنگ آهن در جهان است و در بسیاری از کشورها به عنوان منبع اصلی سنگ آهن مورد استفاده قرار میگیرد. در زیر به برخی از مهمترین منابع مگنتیت در جهان اشاره میکنم:
روسیه: روسیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن مگنتیت در جهان شناخته میشود. این کشور در مناطق سیبری و شمال غربی آن دارای معادن مگنتیت غنی است.
چین: چین دومین بزرگترین تولیدکننده سنگ مگنتیت در جهان است. منابع مگنتیت در استان لیاونینگ، استان هاینان و استان شاندونگ چین وجود دارد.
ایالات متحده آمریکا: ایالات متحده آمریکا نیز دارای منابع قابل توجهی از مگنتیت است، که در ایالات مینهسوتا، میشیگان، نیویورک و آیووا وجود دارند.
استرالیا: استرالیا یکی دیگر از بزرگترین تولیدکنندگان سنگ مگنتیت در جهان است. معادن مگنتیت در استان وسترن آسترالیا و منطقه شمال غربی قاره استرالیا وجود دارند.
برزیل: برزیل نیز در معادن سنگ مگنتیت دارای منابع مهمی است که در مناطق مختلف این کشور مانند منطقه میناس جرایس قرار دارند.
هند: هند نیز دارای منابع قابل توجهی از مگنتیت است که در مناطق گوا، کارناتاکا و راجستان قرار دارند.
استرالیا با 37.6 درصد از تولید جهانی، بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن در جهان است. خالص ترین نوع سنگ آهن، مگنتیت است که میزان آهن آن 70 درصد است.
استرالیا ، برزیل و چین
تولید فولاد و فرآوری سنگ آهن
برای تولید فولاد، ابتدا سنگ آهن از معدن استخراج میشود و سپس برای آمادهسازی برای فرآوری، به اندازه کافی خرد میشود تا اندازه ذرات آن به حداقل برسد. سپس سنگ همراه با کک و سنگ آهک در کورههای ذوب فولاد به دمای بالا (حدود ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد) ذوب میشود. در این کورهها، کک به عنوان سوخت و سنگ آهک به عنوان ماده آهکزا برای حذف اکسیدهای موجود استفاده میشوند.
بعد از ذوب سنگ آهن، فولاد به دو صورت حدوداً ۹۰ درصد آهن و ۱۰ درصد کربن (فولاد خام) به دست میآید که برای تولید محصولات فولادی دیگر مانند ورق، شمش، لوله و پروفیل و … باید به شکل مناسب در کورههای دیگری با دمای بالاتر و با اضافه کردن عناصر دیگری مانند کروم، نیکل و وانادیوم ریخته شوند تا خواص مکانیکی و فیزیکی آنها بهبود یابد.
برای بهبود خواص مکانیکی و فیزیکی فولاد، به طور عمده از عناصر آلیاژی استفاده میشود. این عناصر عبارتند از:
- کروم: با اضافه کردن کروم به فولاد، مقاومت آن در برابر خوردگی، خستگی و حرارت بالا میرود.
- نیکل: اضافه کردن نیکل به فولاد باعث بهبود مقاومت آن در برابر خستگی، حرارت و خوردگی میشود.
- وانادیوم: با اضافه کردن وانادیوم به فولاد، مقاومت آن در برابر خستگی و حرارت بالا میرود.
- مولیبدن: اضافه کردن مولیبدن به فولاد، مقاومت آن در برابر خستگی و حرارت بالا و همچنین مقاومت در برابر خوردگی و خوردگی ترکیبی افزایش مییابد.
- تیتانیوم: با اضافه کردن تیتانیوم به فولاد، مقاومت آن در برابر حرارت بالا و خستگی افزایش مییابد.
- مس: اضافه کردن مس به فولاد، مقاومت آن در برابر خستگی افزایش مییابد و همچنین خواص هدایت الکتریسیته و حرارتی آن بهبود مییابد.
- کبالت: با اضافه کردن کبالت به فولاد، مقاومت آن در برابر خستگی و حرارت بالا افزایش مییابد.
کشورهای عمده تولید معدن سنگ آهن در سراسر جهان در سال 2022
- استرالیا
- برزیل
- چین
- هند
- روسیه
- اوکراین
- آفریقای جنوبی
- ایران
- قزاقستان
- کانادا
